Good Practice: Primeur in de wereld van collectibles en sportmemorabilia

PSV / November 2024

Een gedragen wedstrijdshirt met een high tech chip erin klinkt futuristisch, maar heeft al zijn eerste stappen gezet in Eindhoven. Bij PSV wordt dit sinds april 2024, tijdens de Eredivisie thuiswedstrijd tegen Vitesse, toegepast. De innovatie komt voort uit de relatie tussen PSV en Matchwornshirt. Een jarenlange samenwerking die zich in basis richt op het veilen van gedragen wedstrijdshirts en nu voor een primeur in de wereld van collectibles en sportmemorabilia heeft gezorgd. Wij spraken met Rolf van Dijk, Business Development Manager van PSV over het proces van totstandkoming en de gedachten vanuit de club achter deze innovatie.

Start van de NFC-chip
In de bruisende metropoolregio Brainport Eindhoven is PSV onder andere de spil in het web als verbinder van het bedrijfsleven. Ruim 550 bedrijven vormen het zakelijk netwerk genaamd PSV Business, waar (nieuwe) klantrelaties worden verstevigd en uitgebreid en waar voor vele de club als krachtig marketing & media platform fungeert. Met het merk Matchwornshirt heeft PSV dus zelf een directe relatie omtrent het in veiling brengen van gedragen wedstrijdshirts. Vanuit die relatie initieerde Matchwornshirt het voorgaande seizoen het idee  om de authenciteit van de gedragen shirts nog beter te gaan borgen en om daarnaast relevante content toe te voegen aan de shirts die de hele wereld over gaan. Wat als we die al die shirts in de toekomst ook nog eens zouden kunnen blijven tracken? Met betrouwbaarheid en innovatie als kernwaarden van de club PSV was dit een eenvoudig een-tweetje om naar een lancering van iets nieuws in de wereld collectibles en sportmemorabilia toe te werken. Fabricks, het zusterbedrijf van Matchwornshirt, kwam met het innovatieve idee om een NFC-chip in de shirts te gaan verwerken. Een chip ontwikkelt door NXP en daardoor zijn oorsprong in Eindhoven vindt.

De stakeholders
Het idee van een NFC chip in wedstrijdshirts was geboren, maar voordat Fabricks en PSV dit konden gaan lanceren hadden zij allereerst goedkeuring nodig van de KNVB en later ook van de UEFA. Binnen de KNVB ontstonden er gesprekken over de vraag of dit als sponsoring kan worden gezien. Bij de competitiewedstrijden mogen namelijk slechts een maximaal aantal sponsors op het shirt staan, met specifieke afmetingen waaraan je moet voldoen. Dit bleek uiteindelijk echter geen probleem te vormen binnen het Nederlandse betaalde voetbal. De chip moest daarnaast ook fysiek eerst gezien en getest worden, daar waar het geen item mag zijn dat mogelijk iemand kan verwonden bijvoorbeeld. Europees gezien worden momenteel dezelfde gesprekken gevoerd met de UEFA om dit bij alle Europese wedstrijden toe te staan, aangezien er meerdere clubs zullen gaan volgen.

Een tweede stakeholder is een van de twee dochterbedrijven van MatchWornShirt: Fabrics. Dit is de belangrijkste stakeholder; zij zijn verantwoordelijk voor alles rondom de NFC chip, van inhoud tot de fysieke kwaliteit van de chip. De materiaalmannen van PSV zijn tot slot in de praktijk verantwoordelijk voor het aanbrengen van de NFC-chip en het inlezen van de content.

Het andere dochterbedrijf, Frame the Game, zorgt ervoor dat de shirts netjes en op een gave manier ingelijst kunnen worden en zodoende als compleet kunststuk aan de muren van collectors en op kantoren kunnen dienen.

Authentiseren en scannen
De NFC-chip biedt aanzienlijke voordelen, omdat deze losstaat van de bedrukking door sponsors op het shirt. Fabricks heeft een inhoudelijk aandeel in de NFC-chip. Wanneer je de chip scant met je telefoon, bevestigt deze de authenticiteit van het shirt. De chip is een officiële stempel of echtheidsverklaring om de neppe shirts in omloop tegen te gaan. Het eerste beeld dat je ziet is een digitale versie van het wedstrijdshirt. Bovendien toont het ook context over de gespeelde wedstrijd met statistieken, zoals doelpunten, assists en het stadion waarin werd gespeeld. Daarnaast kan er extra content zoals videobeelden van een gemaakt doelpunt van de betreffende speler worden ingeladen. In de wereld van collectors is deze digitale certificering enorm waardevol.

Tracking over de wereld
Naast de betrouwbaarheid en echtheid van de gedragen wedstrijdshirts vindt PSV, net als alle BVO’s, haar database belangrijk. Ook de NFC-chip draagt hier op belangrijke wijze aan bij. Om toegang te krijgen tot de NFC-chip, heb je een account nodig. Via het account kan worden uitgelezen in welk land het shirt zich momenteel bevindt. Zo achterhaal je waar de shirts verkocht worden, waardoor mogelijk nieuwe markten te identificeren zijn. De database wordt rijkelijk gevuld door fans over de hele wereld.

Totstandkoming proces
Allereerst zijn de partners zeer innovatie gedreven en komen ze graag met innovatieve ideeën richting PSV. Daarnaast is er een innovatiecommissie binnen PSV; zij overleggen en bepalen in hoeverre de innovaties toepasbaar zijn voor PSV. Om de NFC-chip als voorbeeld te noemen, werden de materiaalmannen bij het eerste elftal betrokken, maar ook de teammanager. Zodra de club dit als meerwaarde ziet en er draagvlak is binnen de club, gaat het proces van start. De verantwoordelijkheid binnen een BVO ligt met name bij de materiaalmannen, die het drukken van de chips niet als belemmering moeten zien; dan pas ligt de verantwoordelijkheid bij MatchWornShirt om de items te veilen. De materiaalmannen zijn praktisch verantwoordelijk, terwijl MatchWornShirt technisch verantwoordelijk is.

Obstakels van de chip
In het begin bestonden er wat knelpunten zoals mensen die de chip niet konden scannen terwijl dit bij testen geen enkel probleem was. De oorzaak bleek te liggen bij de NFC functie in mobiele apparaten. Bij Android gebruikers staat de NFC uitleesfunctie in principe standaard uit, terwijl deze bij Apple gebruikers standaard aanstaat en dit dan ook geen knelpunt vormde. Ook het inladen van de content is een proces waar continu scherpte gevraagd wordt, daar waar er wel eens een gedragen shirt terug kwam omdat de content van een andere speler ingeladen was. Inmiddels zijn dergelijke processen dusdanig verbeterd dat de foutkans zo goed als geëlimineerd is. Mocht er af en toe toch nog een menselijk foutje inslepen dan staat het klantenservice team van Fabricks voor haar klanten klaar.

Creatieve mogelijkheden
Zoals het kopje "Tracking over de wereld" aangaf, is de eerste creatieve mogelijkheid om de markt te verbreden in bepaalde wereldregio’s gebaseerd op de tracking in de shirts. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat er buitenlandse spelers in het team spelen die zeer populair zijn in zowel de club als het land.

Een andere creatieve mogelijkheid is om een doorverkoopvariant te creëren voor een kleine cashback richting de club. Dus wanneer het shirt bijvoorbeeld na een aantal jaar door de verzamelaar voor €100,- meer wordt verkocht, zit daar een klein percentage aan vast om te profiteren van de doorverkoop van een geveild shirt. Dit is uiteindelijk niet de visie en het doel van PSV met betrekking tot het gebruik van de NFC-chips, maar blijft de club voor een gedeelte toch nog altijd een soort van mede-eigenaar van de items. De kern blijft betrouwbaarheid en innovatie in het PSV-shirt. Bij PSV is de regioverbondenheid zeer belangrijk. Met een vertaling van het shirt, die kenmerken van de regio met zich meebrengt, zorg je ervoor dat de verbinding sterk blijft.

Tot slot is het laden van een boodschap in de chip een mooie herinnering aan de wedstrijdmemorabilia. Als jouw shirt aan de wand hangt en je leest na tien jaar de chip in, dan is het doelpunt nog zichtbaar en wellicht is er een ingesproken boodschap van de speler zelf aanwezig in de chip. Dit zijn mogelijkheden om de belevingswereld nog meer tot leven te laten komen door het shirt.

Conclusie
PSV dient een mooie referentiecase te zijn voor de ontwikkelfase in de collectorsmemorabilia, waarbij hun kernwaarden van betrouwbaarheid en innovatie naar voren komen. Hoewel Nederland een kleinere markt is, is PSV wel de de voorloper binnen de voetbalwereld met het gebruik van NFC-chips in wedstrijdshirts.

Uiteindelijk gaat het om de fans die trots zijn dat ze een shirt hebben weten te bemachtigen en te kunnen laten zien wat de speler van zijn club heeft gepresteerd op de wedstrijddag zelf. Daar zit emotie achter, een emotie die voor altijd gewaarborgd blijft.

Tot slot willen wij PSV en Business Development Manager, Rolf van Dijk, bedanken voor het delen van zijn expertise.

Mocht je in contact willen komen met Rolf van Dijk of heb je vragen over de good practice, neem contact op met KNVB Expertise via expertise@knvb.nl.

Iedere club heeft goede voorbeelden. Wat is de Good Practice van jouw club? Neem contact op met KNVB Expertise en deel jouw goede voorbeeld met je collega’s in het betaald voetbal!